مرورگر تور و جایگزین‌های آن برای دسترسی به دارک وب

علی خادمی

Fri, 04 Apr 2025

مقدمه

در دنیای امروز، با گسترش روزافزون اینترنت و استفاده روزافزون از وب‌سایت‌های مختلف، حفاظت از حریم خصوصی آنلاین و امنیت اطلاعات به یکی از مسائل مهم و حیاتی تبدیل شده است. در این میان، دارک وب به عنوان یکی از بخش‌های پنهان اینترنت، جذابیت‌های خاص خود را دارد. این بخش از اینترنت به دلیل امکان دسترسی ناشناس و فعالیت‌های پنهانی که در آن صورت می‌گیرد، مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. اما برای دسترسی به دارک وب نیاز به ابزارهای خاصی وجود دارد که یکی از شناخته‌شده‌ترین این ابزارها Tor Browser است.

در این مقاله، علاوه بر مرورگر Tor، به بررسی ابزارهای دیگری که برای دسترسی به دارک وب استفاده می‌شوند پرداخته می‌شود. این ابزارها شامل I2P، Freenet و برخی دیگر از فناوری‌ها و سیستم‌عامل‌هایی هستند که به کاربران امکان دسترسی به این بخش از اینترنت را می‌دهند.

1. Tor Browser: قلب دارک وب

1.1 معرفی Tor و ویژگی‌های آن

Tor مخفف The Onion Router است، یک شبکه و پروتکل رمزنگاری شده که به کاربران امکان می‌دهد بدون فاش شدن هویت واقعی خود، از اینترنت استفاده کنند. مهم‌ترین ویژگی Tor این است که داده‌ها را از طریق چندین گره مختلف (Nodes) در شبکه Tor هدایت می‌کند و این فرآیند باعث می‌شود که آدرس IP کاربران پنهان بماند و به طور مؤثری ناشناس بمانند.

1.2 نحوه عملکرد Tor

شبکه Tor از دایره‌وار (Onion Routing) برای پنهان کردن هویت کاربران استفاده می‌کند. در این روش، داده‌ها به طور تصادفی از طریق چندین گره مختلف در شبکه Tor عبور کرده و در هر مرحله رمزنگاری می‌شوند. این فرآیند باعث می‌شود که هیچ کدام از گره‌ها نتوانند اطلاعات کاملی از مسیر داده‌ها را در اختیار داشته باشند. در نهایت، هنگامی که داده‌ها به مقصد خود می‌رسند، رمزنگاری‌ها برداشته شده و درخواست اصلی کاربر ارسال می‌شود.

1.3 مزایای Tor

• ناشناس بودن: کاربران می‌توانند به صورت ناشناس از اینترنت استفاده کنند و آدرس IP واقعی خود را مخفی نگه دارند.
• دسترس‌پذیری به دارک وب: بسیاری از وب‌سایت‌های دارک وب با پسوند .onion قابل دسترسی هستند و تنها از طریق شبکه Tor می‌توان به آن‌ها دسترسی داشت.
• امنیت بالا: داده‌ها در این شبکه چندین بار رمزنگاری می‌شوند، که باعث افزایش امنیت ارتباطات کاربران می‌شود.

1.4 معایب Tor

• سرعت پایین: به دلیل پیچیدگی مسیرهایی که داده‌ها طی می‌کنند و عبور آن‌ها از چندین گره مختلف، سرعت اتصال در شبکه Tor نسبت به اینترنت معمولی بسیار پایین‌تر است.
• محدودیت‌های دسترسی: در برخی کشورها، دسترسی به شبکه Tor محدود یا فیلتر می‌شود.

1.5 نصب و راه‌اندازی Tor

برای نصب Tor Browser، ابتدا باید نسخه مناسب برای سیستم‌عامل خود را از وب‌سایت رسمی Tor Project دانلود کنید. سپس با دنبال کردن مراحل نصب، مرورگر Tor را نصب کرده و از آن برای دسترسی به وب‌سایت‌های دارک وب استفاده کنید.

2. I2P: یک جایگزین برای Tor

2.1 معرفی I2P

I2P (Invisible Internet Project) یک شبکه ناشناس است که برای اتصال ایمن و پنهان کاربران طراحی شده است. I2P مشابه Tor عمل می‌کند، اما برخی تفاوت‌های اساسی دارد. این شبکه به طور خاص برای ایجاد ارتباطات ناشناس بین کاربران طراحی شده و بیشتر برای فعالیت‌های مبتنی بر Peer-to-Peer (P2P) مناسب است.

2.2 نحوه عملکرد I2P

I2P از رمزنگاری دوطرفه استفاده می‌کند و اطلاعات را از طریق یک شبکه توزیع‌شده از گره‌ها عبور می‌دهد. برخلاف Tor که بیشتر برای دسترسی به وب‌سایت‌های سطح معمولی اینترنت استفاده می‌شود، I2P به طور خاص برای دسترسی به سرویس‌های داخلی (که به عنوان eepsites شناخته می‌شوند) طراحی شده است.

2.3 مزایای I2P

• شبکه غیرمتمرکز: I2P به گونه‌ای طراحی شده که هیچ سرور مرکزی وجود ندارد و اطلاعات به صورت توزیع‌شده در بین کاربران ارسال می‌شود.
• پشتیبانی از ارتباطات P2P: I2P به ویژه برای انتقال داده‌ها در شبکه‌های Peer-to-Peer و اشتراک‌گذاری فایل‌ها مناسب است.
• امنیت بالا: اطلاعات کاربران در این شبکه به شدت رمزنگاری می‌شود.

2.4 معایب I2P

• سرعت پایین: به دلیل مسیرهای رمزنگاری‌شده و پیچییده‌ای که داده‌ها طی می‌کنند، سرعت انتقال اطلاعات در I2P ممکن است پایین باشد.
• کمبود سرویس‌ها: برخلاف Tor که دسترسی به بسیاری از وب‌سایت‌ها را فراهم می‌کند، I2P بیشتر برای سرویس‌های داخلی و ارتباطات درون‌سازمانی طراحی شده است.

2.5 استفاده از I2P

برای استفاده از I2P، ابتدا باید نرم‌افزار I2P Router را نصب کرده و سپس از آن برای دسترسی به eepsites استفاده کنید. نصب I2P مشابه Tor است و به راحتی می‌توان آن را از وب‌سایت رسمی I2P دانلود کرد.

3. Freenet: یک شبکه اشتراک‌گذاری ناشناس

3.1 معرفی Freenet

Freenet یک پلتفرم توزیع‌شده است که برای ذخیره‌سازی و اشتراک‌گذاری داده‌ها به صورت ناشناس طراحی شده است. برخلاف Tor و I2P که بیشتر بر ارتباطات آنلاین تمرکز دارند، Freenet بیشتر برای اشتراک‌گذاری فایل‌ها و انتشار اطلاعات به صورت ناشناس استفاده می‌شود.

3.2 نحوه عملکرد Freenet

Freenet از شبکه توزیع‌شده برای ذخیره‌سازی داده‌ها استفاده می‌کند. این داده‌ها به صورت خودکار در میان گره‌های مختلف شبکه توزیع می‌شوند، و کاربران می‌توانند بدون اینکه مشخص شود چه کسی داده‌ها را به اشتراک گذاشته است، به داده‌ها دسترسی داشته باشند.

3.3 مزایای Freenet

• دسترسی به داده‌ها بدون شناسایی: Freenet به کاربران این امکان را می‌دهد که داده‌ها را به اشتراک بگذارند و دریافت کنند بدون اینکه هویت آن‌ها فاش شود.
• ذخیره‌سازی داده‌ها به صورت غیرمتمرکز: داده‌ها به صورت توزیع‌شده ذخیره می‌شوند و این باعث می‌شود که هیچ مرکزی نتواند تمام داده‌ها را کنترل کند.

3.4 معایب Freenet

• سرعت پایین: مانند دیگر شبکه‌های توزیع‌شده، Freenet نیز به دلیل انتقال داده‌ها از طریق شبکه‌های مختلف، ممکن است سرعت پایین‌تری نسبت به اینترنت معمولی داشته باشد.
• محدودیت در مقیاس: از آنجا که Freenet بیشتر برای اشتراک‌گذاری داده‌ها طراحی شده است، برخی از سرویس‌های آنلاین دیگر را نمی‌توان با استفاده از این شبکه به راحتی پیاده‌سازی کرد.

3.5 استفاده از Freenet

برای استفاده از Freenet، باید نرم‌افزار Freenet را از وب‌سایت رسمی دانلود و نصب کنید. پس از نصب، می‌توانید به راحتی به داده‌ها و سایت‌های .freenet دسترسی پیدا کنید.

4. مقایسه بین Tor، I2P و Freenet

5. نتیجه‌گیری

در نهایت، Tor Browser به عنوان یکی از محبوب‌ترین و ایمن‌ترین ابزارها برای دسترسی به دارک وب شناخته می‌شود. اما ابزارهای دیگری مانند I2P و Freenet نیز امکانات ویژه‌ای برای کاربران فراهم می‌کنند که هرکدام به نوعی تمرکز خاصی بر روی امنیت، ناشناسی یا اشتراک‌گذاری داده‌ها دارند.

انتخاب بهترین ابزار بستگی به نیازها و هدف شما دارد. اگر به دنبال دسترسی آسان و ناشناس به وب‌سایت‌های دارک وب هستید، Tor انتخاب مناسبی است. اما اگر به دنبال پلتفرمی برای ارتباطات درون‌سازمانی و اشتراک‌گذاری داده‌های ناشناس هستید، I2P و Freenet می‌توانند گزینه‌های بهتری باشند.

در نهایت، باید توجه داشت که دسترسی به دارک وب و استفاده از این ابزارها باید با احتیاط و طبق قوانین موجود صورت گیرد تا از مشکلات قانونی و امنیتی جلوگیری شود.